De Da Vinci Code

In de De Da Vinci Code staat Het laatste avondmaal van Leonardo da Vinci centraal. Dit fresco vormt het 'sluitstuk' van Dan Browns theorie dat Jezus met Maria Magdalena getrouwd is geweest en zelfs kinderen heeft verwekt. Ook zag hij haar als grondlegger van het Christendom in plaats van Petrus. Maar deze geschiedenis zou allemaal door de katholieke kerk zijn geboycot en in de doofpot zijn gestopt. Dan Brown brengt het allemaal heel geloofwaardig door feiten en fictie door elkaar te husselen, maar er zijn geen historische bronnen die Dan Brown gelijk geven. De Da Vinci Code is dus niet meer dan een spannend boek. Er zijn inmiddels al vele boeken verschenen die de 'waarheid' van Dan Brown ontrafelen. Ook op internet kan je er veel over vinden. Een hele goede site is
http://www.lisashea.com/hobbies/art/lastsupper.html
Stanbeeld Leonardo da Vinci in Milaan

S. Maria delle Grazie

Ondanks alle flauwekul in dit boek blijven er wel een paar vragen onbeantwoord, als je naar het fresco Het laatste avondmaal kijkt. Dit fresco kan je bekijken in de refter (eetzaal) van de kerk S. Maria delle Grazie in Milaan.
Op het laatste avondmaal zie je het moment dat Jezus vertelt wie hem verraden zal: "Ik verzeker jullie: een van jullie zal mij uitleveren, iemand die nu met mij eet." Als je goed kijkt zie je dat Judas (blauw-groen: links van Jezus) met zijn hand van hetzelfde bord eet als Jezus. Tussen Judas en Jezus in zit Johannes. Johannes wordt ook in zijn eigen evangelie (het evangelie volgens Johannes dus) "de dicipel die Jezus lief had" genoemd. Het is een interessante vraag waarom hij steeds zo genoemd wordt. Maar of het iets met Maria Magdelena te maken heeft is natuurlijk vers twee.
Achter Judas zit Petrus. Hij is volgens Brown de afgewezen leider van de kerk en maakt daarom een met zijn vinger een 'snij-beweging' voor de keel van Johannes/Maria, omdat Jezus voor haar gekozen heeft en niet voor Petrus. In zijn andere hand heeft Petrus, achter de rug van Judas, een mes in zijn hand.

Hieronder zie je de twee foto's die ik gemaak heb. De rechter foto heb ik bewerkt, zodat je beter de hand met het mes kan zien.
 


Ik heb het fresco na het lezen van het boek bekeken. Ik vond Johannes inderdaad er erg vrouwelijk uitzien. Ik heb een paar foto's gemaakt waarop je het zelf kan zien. Volgens sommigen komt het mes dat uit 'Judas rug', maar volgens mij is het gewoon de hand van Petrus, die hij na achter heeft gedraaid.
In het Leonardo-museum in Milaan hangt een bewerking van Fiammenghio (Giovanni Mauro della Rovere, 1575-1640). Op deze kopie kan je heel goed zien dat deze schilder, die een eeuw na Leonardo da Vinci leefde, in Johannes een vrouw heeft gezien. Ook is de hand met het mes ook op dit schilderij duidelijk van Petrus.

In Rome was er in 2004 een tijdelijke tentoonstelling over Leonardo da Vinci. Daar zag ik een pentekening uit 1555 van Het laatste avondmaal. Ook hierop is naar mijn mening duidelijk te zien dat de hand met het mes bij Petrus behoort en dat Johannes een vrouw is.
Sommigen beweren dat Petrus helemaal geen snij-beweging maakt, maar dat Petrus Johannes aanstoot om hem iets te vragen. Daarmee is nog niet gezegd dat Leonardo da Vinci het hele 'Magdalena = heilige graal'-theorie kende en bewust in zijn fresco heeft gestopt.

Kortom: ook al bevat de Da Vinci Code veel onzin, het fresco zelf roept bij mij de nodige vragen op. Dat maakt de theorie van Dan Brown een interessaante theorie, maar ook niet meer dan dat.
Ook in Milaan, op het Cimitero Monumentale (een enome begraafplaats voor de rijke bovenlaag), zie je een een heel bijzonder grafsteen op het Campari-graf: namelijk het laatste avondmaal als beeldhouwkunst. Deze afbeelding is echter veel statischer dan die van Da Vinci. Judas zit op de hoek, klaar om weg te lopen.